En misschien heb je nog nooit echt naar de labels in je kleding gekeken. Wanneer je dat wel doet kom je woorden als polyester, nylon, polyamide of acryl tegen. Dit zijn een maar paar voorbeelden van plastics die vaak gebruikt worden in kleding.
Tijdens de productie, wassen, drogen en dragen van deze kleding komen de minuscule plasticvezels vrij en die komen dan terecht in het water en in de lucht. Deze microvezels zijn aangetroffen in bijna alles wat we eten en drinken: vis, zeevruchten, kip, kraan- en mineraalwater, zout en bier. Ze zijn doorgedrongen in alle delen van onze voedselketen. Wij staan aan de top van de voedselketen en lopen dus het grootste risico. Geen plek op aarde is vrij van plastic vezels. Ze komen in de lucht terecht en onderzoek heeft aangetoond dat ze zo kilometers ver worden getransporteerd. Plasticvervuiling tref je overal aan, van de Mount Everest tot de bodem van de Marianentrog, dus echt van het hoogste punt op aarde tot het diepste punt in de oceaan. Verder heeft onderzoek ook aangetoond dat microvezels uit textiel in grote steden als Londen, Parijs en Dongguan opeenhopen. En zelfs in ongerepte gebieden als de Pyreneeën of nationale parken in de Verenigde Staten valt regen met plasticdeeltjes. De vrijwel onzichtbare dreiging heeft ons nu bereikt.
Het eerste wetenschappelijk bewijs dat microvezels de longen aantasten
De plastic microvezels zijn niet alleen aanwezig in de buitenlucht, ze worden ook binnen aangetroffen en dan vooral in stof op de vloer. Van al het aanwezige stof in huis is 33% microplastic afkomstig van textiel. Dit is zorgwekkend, want deze plasticvezels komen in ons eten terecht en vormen zo weer een nieuwe bron van plastic in ons lichaam. Een studie heeft ontdekt dat de inname van deze vezels kan oplopen tot 14.000 en 68.000 deeltjes per persoon per jaar. Daarnaast zijn microplastics 30 jaar geleden al aangetroffen in longweefsel. Textielarbeiders die met polyester- en nylonvezels werkten, hadden klachten als hoesten, ademnood en verminderde longcapaciteit.
Het meest recente onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (februari 2021) is nog verontrustender en vereist daarom onmiddellijke actie van regeringen en de textielindustrie. Kledingvezels zoals nylon en polyester kunnen het herstel en de ontwikkeling van onze longen te belemmeren. Onderzoek uit de Verenigde Staten heeft nu voor het eerst aangetoond dat de kleinste plastic deeltjes in zwangere ratten op andere plaatsen in het lichaam terecht kunnen komen. Het plastic werd niet alleen in de longen en het hart van de zwangere rat aangetroffen, maar ook in de lever, de longen, het hart, de nieren en de hersenen van de foetus. De onderzoekers waarschuwen dat dit ook kan gelden voor menselijke longen.
In ons rapport “Do clothes make us sick? Fashion, fibers and human health” wordt het wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van microplastic vezels op de menselijke gezondheid belicht.
Wetenschappelijk onderzoek in 2024 heeft aangetoond dat microplastics onze hersenen binnendringen via inademing door de neus. Dit is een zeer alarmerende ontdekking, aangezien de deeltjes die in de studie zijn gevonden relatief groot zijn (10 micron). Dit betekent dat de duizend keer kleinere nanoplastics ook onze hersenen zullen binnendringen, en in veel hogere hoeveelheden. Polymeren die vaak in textiel worden gebruikt, waren alomtegenwoordig in de monsters.
Hoe kun je je blootstelling beperken?
Ventileer en stofzuig je huis regelmatig zodat dat de plastic vezels worden weggevangen. Wanneer je kleding of huishoudtextiel koopt, kies dan zoveel mogelijk voor natuurlijke materialen van duurzame herkomst. Probeer fast fashion te vermijden, omdat dit systeem aanzet tot overconsumptie van kleding, met name van synthetische materialen zoals polyester. Of koop je kleding tweedehands. Wil je meer tips? Download onze gratis gids, zodat jij weet wat je koopt en draagt.
Laura Díaz Sánchez
