Het kabinet gaat onderzoek doen wat de meest geschikte maatregelen zijn om ‘per productgroep’ te voorkomen dat plastic op straat belandt. Eindelijk is een verbod op producten als knijpzakjes of eenmalige sigarettenfilters geen taboe meer.
Plastic Soup Foundation roept de overheid al jaren op om bepaalde producten te verbieden. In de
brief aan de Kamer biedt staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA) van Infrastructuur en Waterstaat dat perspectief.
Van zuivere implementatie naar uitbreiding aanpak
In de strijd tegen zwerfvuil van plastic voert Nederland traditioneel een conservatief beleid. Lang was de enige wettelijke maatregel een verbod op het gratis verstrekken van plastic tasjes. Die maatregel kwam er omdat het moest van Europa. Toen Europa daarna kwam met zogeheten
Single Use Plastic richtlijn besloot ons land tot een ‘zuivere implementatie’ daarvan, lees: niet meer maatregelen dan strikt vereist. Ondertussen koerste Nederland op vrijwilligheid. Organisaties die de
Plastic Pact hadden ondertekend beloofden vermindering van het gebruik van plastic. Maar zonder sancties lopen de deelnemers niet zo hard.
De Kamerbrief kan als een fundamentele beleidswijziging worden beschouwd. En dat is bijzonder goed nieuws in de strijd tegen plasticsoep. Eindelijk worden ook verbodsbepalingen in het vooruitzicht gesteld.
Aanpak in clusters
In de Kamerbrief staat een voorstel om de aanpak van wegwerpplastic uit te breiden met aanvullende maatregelen aan de hand van 21 productgroepen. Die vallen uiteen in drie clusters:
- Productgroepen die nader onderzocht worden. Hieronder vallen vuurwerk dat plastic bevat, kledinghangers voor transport, pouches/knijpzakjes en vapes/e-sigaretten.
- Productgroepen die onder bestaande regelgeving geschaard kunnen worden. Hieronder vallen oververpakkingen, plastic verpakkingen om vers fruit en groenten in supermarkten en winkels , en plastic ringen voor sixpacks van drankverpakkingen en krimpfolie, verpakkingen van verzorgingsproducten, plastic folie rondom sigaretten en sigarendoosjes en poststukken met plastic seal, plastic tankhandschoenen, plastic lollystokjes, plastic kunstsneeuw, plastic confetti, menstruatieproducten, vochtige doekjes die kunststof bevatten en babyluiers en incontinentiemateriaal.
- Overige productgroepen. Daarvoor wordt vooralsnog geen actie op ondernomen. Hier gaat het om broodzakken, primaire plastic verpakkingen van individueel verpakte items, thuisverpakkingen en eenmalig speelgoed.
Evaluatie van de SUP-Richtlijn
In 2026 wordt de Europese richtlijn voor Single Use Plastics herzien. Dan kunnen aanvullende maatregelen worden genomen. Dit is een belangrijk moment voor het tweede cluster omdat het de mogelijkheid biedt om extra productgroepen onder de richtlijn te laten vallen. Nederland belooft nu zich hard te maken dat ook plastic tankhandschoenen, plastic lollystokjes, plastic kunstsneeuw, plastic confetti onder SUP-bepalingen gaan vallen, naast een verbod op eenmalige sigarettenfilters.
2 - 4 minuten
5
