Geschat wordt dat 99% van al het plastic gemaakt is van fossiele brandstoffen zoals olie en gas. De resterende 1% is gemaakt van natuurlijke grondstoffen zoals maïs, rietsuiker of aardappelen. Deze biogebaseerde plastics, of bioplastics, worden gebruikt voor tassen, voedselverpakkingen, wegwerpbekers, enzovoort. Hoewel ze uiteindelijk biologisch afbreekbaar kunnen zijn als ze op de juiste manier worden weggegooid, gedraagt bioplastic zich in het milieu als gewoon plastic en kan het daarom geen langdurige oplossing zijn voor de plasticsoep.
Veel verwarring
Wat zijn bioplastics precies? De term bioplastics zelf is extreem verwarrend. Dit komt omdat bioplastics zijn gemaakt van biomassa, maar dezelfde eigenschappen kunnen hebben als gewoon plastic. Soms zijn deze plastics biologisch afbreekbaar. In dat geval moeten consumenten nog steeds weten of het plastic biologisch afbreekbaar is in een industriële composteringsinstallatie of in de natuurlijke omgeving. De meeste vormen van biologisch afbreekbaar plastic zijn alleen composteerbaar in een industriële installatie waar temperaturen tot 65 graden Celsius (165 graden Fahrenheit) worden gebruikt. Volgens wettelijke normen moeten deze bioplastics binnen twaalf weken worden afgebroken tot een deeltjesgrootte van twee millimeter, en volledige compostering kan maximaal zes maanden duren. Daarnaast zijn er andere bioplastics verpakkingen die je gewoon op de composthoop in de achtertuin kunt gooien. Maar hoe zit het met de omstandigheden onder water? Lage temperaturen, weinig zonlicht en een gebrek aan zuurstof zijn niet ideaal voor het afbreken van bioplastics in de omgeving. Aan de andere kant wil je ook niet dat een fles van bioplastics in de winkel uit elkaar valt. De ideale bioplastic, als oplossing voor de plasticsoep, moet nog worden uitgevonden.
Plastic Pact
Als onderdeel van het Plastic Pact hebben de Nederlandse overheid en het bedrijfsleven begin 2019 afgesproken om de overstap van op olie gebaseerde plastics naar plastics gemaakt van duurzaam geproduceerde biobased grondstoffen te stimuleren. Dit zal het probleem van plasticvervuiling niet oplossen, maar het zal helpen de afhankelijkheid van fossiele grondstoffen te verminderen en de weg te banen naar het behalen van klimaatdoelen.
Een groot probleem dat door afvalverwerkers wordt aangekaart, is dat bioplastics het recyclen van gewone plastics bemoeilijken. In de praktijk leveren consumenten een mix van allerlei soorten plastics in, in plaats van gescheiden types. Bedrijven die compost maken van groente- en tuinafval moeten ook met dit fenomeen rekening houden. Hier verstoort de vervuiling met normaal plastic en bioplastics het composteerproces. Veel composteerbedrijven verwijderen daarom zoveel mogelijk alle soorten plastic, inclusief datgene dat zou kunnen afbreken.
https://www.5gyres.org/betteralternatives
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165993623004788
https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.est.6b06042#