Onderzoek gepubliceerd in Nature Medicine en een onderzoek in opdracht van de Plastic Soup Foundation leveren beide overtuigend bewijs dat microplastics niet alleen in het lichaam circuleren, maar ook de hersenen binnendringen, inclusief de bulbus olfactorius - een cruciaal gebied dat verantwoordelijk is voor het verwerken van geur.
Microplastics gevonden in hersenweefsel
Een baanbrekend onderzoek analyseerde monsters van de hersenen, lever en nieren van mensen die tussen 1997 en 2024 stierven. De bevindingen waren alarmerend: micro- en nanoplasticconcentraties waren significant hoger in hersenweefsel vergeleken met andere organen. Het plastic dat het meest werd aangetroffen was polyethyleen, dat veel wordt gebruikt in verpakkingen en voedselverpakkingen. Bovendien vertoonden dementiepatiënten microplasticniveaus die tot zes keer hoger waren dan bij mensen zonder neurodegeneratieve aandoeningen. Hoewel dit geen oorzakelijk verband aantoont, benadrukt het een zorgwekkende correlatie die verder onderzoek vereist.
Plastic dringt de hersens binnen door inademing
Een ander onderzoek, uitgevoerd door prof. dr. Thais Mauad van de Universiteit van São Paulo in opdracht van de Plastic Soup Foundation, ontdekte microplastics in de bulbus olfactorius. Onderzoekers analyseerden hersenstalen van 15 overleden personen en vonden in acht van hen 16 verschillende synthetische polymeren, waaronder polypropyleen, nylon, polyethyleen en polyethyleenvinylacetaat - materialen die veel voorkomen in verpakkingen, textiel en huishoudelijke producten. De aanwezigheid van deze kunststoffen in de bulbus olfactorius suggereert sterk dat ingeademde microplastics de traditionele beschermende barrières kunnen omzeilen en direct de hersenen kunnen binnendringen.
Aanvullende dierstudies versterken deze bezorgdheid. Uit onderzoek van de Universiteit van Rhode Island in 2023 bleek dat muizen die werden blootgesteld aan microplastics via drinkwater gedragsveranderingen, veranderingen in lever- en hersenbiomarkers en symptomen die leken op dementie vertoonden. Oudere muizen vertoonden meer uitgesproken effecten, wat zorgen baart over de langetermijneffecten van microplastics op de cognitieve functie van mensen.
De groeiende dreiging van microplastics in het lichaam
Microplastics zijn nu aangetroffen in het bloed, de longen, placenta, testikels, moedermelk en zelfs het hart. Met een jaarlijkse productie van meer dan 500 miljoen ton plastic en meer dan 16.000 geïdentificeerde chemicaliën in plastic - waarvan 4000 gevaarlijk - is de infiltratie van plastic in de menselijke biologie onmiskenbaar.
Een oproep voor systemische verandering
Deze bevindingen onderstrepen de dringende behoefte aan wereldwijde actie. De Plastic Soup Foundation blijft pleiten voor een sterk UN Global Plastics Treaty dat de invloed van plastic op de menselijke gezondheid aanpakt. Het verminderen van microplasticvervuiling moet een topprioriteit zijn om huidige en toekomstige generaties te beschermen. Stap één is het verminderen van onze consumptie van plastic voor eenmalig gebruik, vooral voor (voedsel)verpakkingen en fast fashion.