Strijd om de zogeheten vloeibare microplastics in cosmetica

Wettelijke maatregelen tegen het gebruik van slecht afbreekbare microplastics zijn hard nodig. De cosmetica-industrie stelt echter dat vloeibare microplastics helemaal niet schadelijk zijn. Een nieuw strijdtoneel openbaart zich.

 

De vaste microplastics mogen dan wel verboden worden, het is nog onduidelijk of dit ook geldt voor de vloeibare microplastics. De cosmetica-industrie gebruikt de slecht afbreekbare polymeren in een hele reeks producten. Volgens de industrie zijn deze synthetische polymeren geen microplastics worden en hoeven ze dus niet verboden te worden.

Uit het onderzoek van CodeCheck, dat gebaseerd is op een database met miljoenen producten, blijkt dat bijna een derde van alle cosmetische producten slecht afbreekbare polymeren bevat. De onderzoekers vonden 159 verschillende slecht afbreekbare synthetische polymeren in meer dan 50.000 producten, verdeeld over 34 productcategorieën, waaronder gezichtsmaskers, huidverzorgingsproducten, shampoos en douchegels.

Het onderzoek van CodeCheck laat zien dat de top 3 van slecht afbreekbare vloeibare polymeren bestaat uit carbomeren (in 24% van de producten), cyclopentasiloxaan (in 19% van de producten) en acrylaat (co)polymeren (in 16% van alle onderzochte producten). Ondanks het feit dat acrylaat (co)polymeren oplossen in water, worden ze beschouwd als slecht afbreekbaar in het milieu.

 

Lubrizol is een van de grootste leveranciers van acrylaat (co)polymeren. Dit bedrijf is actief in meer dan honderd landen en claimt dat de helft van de consumenten over de hele wereld minstens één product bevat met Lubrizol technologie bevat. Acrylaat (co)polymeren van dit bedrijf worden toegepast als ‘modifiers, thickeners, binders, stabilizers’ in ‘gels, creams, lotions, body washes & champoos’. In een verklaring, gepubliceerd in juli 2018, stelt Lubrizol dat acrylaatpolymeren geen bedreiging vormen voor het milieu en dat de toepassing ervan niet uit voorzorg hoeft te worden vermeden. Dit zou uit eigen onderzoek gebleken zijn. Een video op Lubrizols website moet de consument geruststellen.

 

Het is opmerkelijk dat het interne onderzoek van Lubrizol, dat niet online beschikbaar wordt gesteld, tot deze conclusie komt. Er bestaan immers geen geaccepteerde standaarden die aangeven wanneer kunststoffen daadwerkelijk zijn afgebroken in het mariene milieu.

Het Europese Chemische Agentschap (ECHA) heeft voorgesteld om dit jaar de opzettelijk aan cosmetica, wasmiddelen, verven en landbouw- en industriële producten toegevoegde microplastics te verbieden. Het is echter niet duidelijk of dit voorstel ook de vloeibare plastics zal betreffen.

Er is duidelijk een nieuwe strijd ontstaan over dit onderwerp. Als vloeibare synthetische polymeren niet worden verboden, zal de massale toepassing ervan worden voortgezet en hoogstwaarschijnlijk ook toenemen, met onbekende gevolgen voor het milieu. Tal van bedrijven tonen ondertussen aan dat er voldoende milieuvriendelijke alternatieven beschikbaar zijn.

Volgens de Plastic Soup Foundation moeten de zogenaamde vloeibare microplastics (liquids) in cosmetica op dezelfde manier behandeld worden als vaste microplastics. Informatie over persistentie, bioaccumulatie en toxiciteit moet in alle gevallen openbaar zijn en elke stof die aanleiding geeft tot zorg moet worden vermeden.

Zonder informatie over biologische afbreekbaarheid en toxiciteit van alle synthetische polymeren zouden deze stoffen niet mogen worden gebruikt’, zegt Madhuri Prabhakar, woordvoerster van de campagne Beat the Microbead bij de Plastic Soup Foundation.