Microplastics lijken dementie te bevorderen

Deze verontrustende resultaten werden eind augustus gepubliceerd in het International Journal of Molecular Science. Hetonderzoekwerd uitgevoerd door professor Jaime Ross van de Universiteit van Rhode Island.

De onderzoekers keken naar de gedrags- en ontstekingseffecten van plasticvervuiling en waar deze zich in het lichaam bevinden, en ontdekten dat microplastics het lichaam in dezelfde mate vervuilen als in de natuur. Dit heeft vooral een negatieve invloed op oudere mensen.

 

De Amerikaanse professor Jaime Ross heeft de neurologische effecten en ontstekingsreacties in het lichaam van muizen bestudeerd. De dieren kregen verschillende doses microplastics binnen via het drinkwater, waarna Ross en haar team de opeenhoping van microplastics in verschillende organen en andere weefsels van de muizen onderzochten. Al snel bleek dat de microplastics overal in het lichaam waren doorgedrongen, waarbij vooral het gedrag van de oudere labmuizen duidelijk veranderde.

 

“Wij bouwen voort op eerder onderzoek, waaruit is gebleken dat deze microplastics vrij bewegen door het milieu, maar zich ook opstapelen in het menselijk lichaam, legt Ross uit. “Dit heeft ertoe geleid dat wij de biologische en cognitieve consequenties van blootstelling aan microplastics zijn gaan bestuderen.”

 

De onderzoekers dienden drie weken lang verschillende hoeveelheden microplastics toe aan jonge en oude muizen via het drinkwater. Daarna zagen zij allerlei gedragsveranderingen bij de dieren en wijzigingen van biomarkers in de lever en de hersenen, die gelinkt zijn aan het immuunsysteem. De muizen gingen vreemd bewegen en gedroegen zich apart. De wetenschappers linkten dit gedrag aan dementie bij mensen. Bij de oudere dieren waren deze effecten nog duidelijker te zien dan bij de jonge proefdieren. “We vonden dit heel opvallend. Dit waren helemaal geen hoge doses microplastics, maar toch zagen we na een korte periode al duidelijke veranderingen”, zegt Ross.

 

“Niemand weet precies wat deze microplastics in het lichaam doen en hoe lang ze er achterblijven. We willen graag meer weten over de gevolgen van microplastics in het menselijk lichaam op latere leeftijd. Ben je dan vatbaarder voor ziekten waarbij het afweersysteem ontregeld is en het eigen lichaam gaat aanvallen?”, vraagt Ross zich af.

 

De onderzoekers sneden de muizen open en bestudeerden allerlei verschillende weefsels, waaronder de hersenen, lever, nieren, het spijsverteringsstelsel, het hart, de milt en de longen. De microplastics waren in alle organen doorgedrongen, zelfs in de hersenen. Ook werden ze in de urine en uitwerpselen gevonden. “Aangezien we de microplastics in ons experiment via het drinkwater toedienden, was de verwachting dat we deze in het maagdarmstelsel, de lever en de nieren zouden terugvinden”, vertelt Ross. “Maar dat de microplastics ook in het hart, de longen en de hersenen zaten, maakt duidelijk dat ze het spijsverteringsstelsel kunnen verlaten en elke uithoek van het lichaam kunnen bereiken. Het is heel lastig voor stoffen om door de bloed-hersenbarrière heen te breken – dit is een beschermingsmechanisme om virussen en bacteriën tegen te houden – maar het lijkt een peulenschil voor deze plasticdeeltjes om tot diep in het breinweefsel door te dringen.”

 

Het lijkt erop dat de microplastics in de hersenen ervoor zorgen dat er minder van het cruciale eiwit GFAP wordt aangemaakt. “Een lager GFAP-niveau is gelinkt aan de eerste fases van neurodegeneratieve ziekten, zoals Alzheimer en depressie”, vertelt Ross. “We waren erg verrast om te zien dat de microplastics in de hersenen verantwoordelijk waren voor een verandering in GFAP-aanmaak.” Dit is een van de belangrijkste onderwerpen voor het vervolgonderzoek. “We willen beter begrijpen hoe het kan dat plasticdeeltjes het zelfhelend vermogen van het brein aantasten en hoe blootstelling aan microplastics kan leiden tot neurologische stoornissen en ziekten, zoals Alzheimer”, besluit Ross.

Maria Westerbos, directeur Plastic Soup Foundation: “Dit is heel zorgelijk nieuws. Als micro- en nanoplastics ziektes als Alzheimer en wellicht ook Parkinson aanwakkeren, dan vraag ik me af hoeveel erger het nog kan worden. We komen er steeds meer achter, dat plastic ons lichaam binnendringt en daar aanzienlijke schade aanricht.”